Handleiding lasersnijder

____________________________________

Software

De laser maakt gebruik van vectoren. Een vector is een bestand waarin de coördinaten staan beschreven hoe een laser moet snijden. Dit kan met verschillende software worden gemaakt. Vaak gebruiken wij Adobe Illustrator, maar er zijn ook gratis alternatieven zoals Inkscape en vectr.com. Al deze programma’s kunnen bestanden in dxf of svg (standaardformaten voor vectors) opslaan. Heb je een bestand met plaatje dat niet dit bestandsformaat is, dan kan dit alleen gegraveerd worden, niet gesneden. Over het graveren van foto’s komen we later op terug.

Vectors kunnen ook gemaakt worden met de meeste 3D programma’s.

De lijnen in een vector vertellen wat de laser moeten doen. Om ervoor te zorgen dat de laser dit begrijpt, moeten je lijnen aan een bepaald formaat voldoen:

Snijden of graveren

• De standaard dikte voor lijnen is 0,01 mm
• Rood (RGB R:255 G:0 B:0) is snijden
• Blauw (RGB R:0 G:0 B:255) is vector graveren of ‘kisscut’ (hetzelfde als snijden maar dan niet helemaal door het materiaal heen, bv voor vouwlijnen)
• Zwart (RGB R:0G:0 B:0) is graveren (de dikte van de lijnen maakt dan niet uit)

Let goed op met het gebruik van dubbele lijnen. Deze zijn niet te zien in de software, maar de laser herkent deze gewoon. Wanneer er dus meerdere lijnen zijn gaat de laser ook meerdere keren over hetzelfde spoor. Ontdubbel deze dus.

Denk goed na over de volgorde waarin de laser je lijnen verwerkt, wanneer je meerdere kleuren gebruikt. Vuistregel is dat rood (snijden) het laatst is, zodat je werkstuk niet verschuift. 

____________________________________

Uitlijning

De uitlijning van je werkstuk is wat lastiger. De laser heeft geen absoluut nulpunt. Zorg er dus voor dat je werkstuk geheel uit het materiaal wordt gesneden. Om precies op de rand van het materiaal te beginnen is niet aan te raden. Om exact op een bepaald punt te beginnen is onmogelijk. Wil je preciezer zijn, dan werkt het vaak om een mal te maken. Zeker bij productiewerk is dit een goede manier om toch redelijk precies te werken.

____________________________________

Vergeet de afzuiging niet!

De afzuiging zorgt ervoor dat de rook en verdampt materiaal meteen wordt afgevoerd. Deze moet altijd eerst worden aangezet voordat men begint met laseren. De afzuiging zorgt ook voor de air assist. Een klein slangetje loopt naar de lens van de laser en blaast continue lucht. Hierdoor wordt er voorkomen dat de rook op de lens zelf slaat. Controleer altijd 2 keer of de afzuiging aanstaat. Deze gaat niet uit zichzelf aan en zelfs een kort moment zonder afzuiging kan ervoor zorgen dat de lens vies wordt.

____________________________________

Gevaren

• Een laser heeft enorm veel vermogen en is dus ook een gevaarlijk apparaat. Laat nooit en te nimmer een laser draaien wanneer je niet in de buurt ben, een brandje is zo ontstaan. Loop nooit weg, en controleer of de laser doet wat die moet doen.
• Wanneer er brand is, open onmiddellijk de deksel van de laser; deze zal meteen ophouden met laseren. Dek het materiaal af zodat er geen zuurstof bij kan. Gebruik geen water!!
• Wees voorzichtig met de lens. Wanneer deze gebroken is, houdt de laser altijd dicht.
• Een ander voorkomende fout is het gebruik van materialen die zeer giftig zijn. Er mag nooit PVC gesneden worden. Deze produceert een gas wat corrosief is voor de machine en zeer giftig voor mensen.
• Kijk nooit te lang in de laser. Hoewel er geen laserstraal door het glas kan is de hoge intensiteit van het licht niet goed voor de ogen.
• De laser werkt met zeer hoge voltages. Pas dus op met vloeistoffen in de buurt van de laser.
• Sommige materialen zijn gevoeliger voor brand, bv acrylaat. Regel is dat je nooit dunnere plakjes snijdt dan het materiaal dik is. Als het overgebleven materiaal zo dun is, kan dit de warmte niet kwijt en zal in brand vliegen. 

____________________________________

Materialen

Er zijn veel materialen die met de laser gesneden kunnen worden. Niet elk materiaal is even eenvoudig. In de Makersbase gebruiken we veelal acrylaat en MDF. Dit omdat deze zeer constant zijn, relatief goedkoop en makkelijk na te bewerken.

Wat kan er wel worden gebruikt:

• Leer
• Hout
• Acrylaat
• Papier / karton
• Steen
• Glas / spiegel
• Textiel
• Rubber (voor stempels)

Welke materialen mogen nooit worden gebruikt:

• Leer of imitatie leer dat chromium bevat
• Koolstofvezel (Carbon fiber)
• PVC / PVB
• Teflon
• Materiaal dat halogeen bevat
• Epoxy
• Metalen

Dikte materiaal

De dikte van het materiaal wat gesneden kan worden verschilt per soort. Acrylaat kan onder de juiste omstandigheden tot 2 cm dikte worden gesneden. Hout daarentegen zal eerder aan de maximale dikte van 1 cm zitten. Dit is zeer afhankelijk van het soort hout. Test dit dus van tevoren.

Sommige materialen hebben ook meer last van rookontwikkeling en zullen sneller een roetaanslag hebben.

Hout

MDF is een makkelijk materiaal om te gebruiken. Triplex daarentegen is moeilijker. Door de verschillende lagen heeft de laser niet altijd hetzelfde effect en kan het zijn dat delen niet helemaal door worden gesneden. Ook trekt triplex vaak krom tijdens het snijden. De spanningen in het hout komen vrij wanneer de laser erdoorheen snijdt. Omdat de laser dan niet meer in focus is wordt snijden lastiger. Alleen zeer kwalitatief (en dus duurder) triplex is goed te gebruiken.

Glas

Glas kan niet worden gesneden en alleen worden gegraveerd. Glas graveren zorgt voor miniscule breukjes in het glas waardoor de tekening zichtbaar wordt. Flessen en glazen zijn in principe met een rotary (ronddraaiende machine) te laseren maar deze is niet aanwezig in de Makersbase.

Spiegels (glas met spiegelcoating aan de achterzijde) kunnen ook worden gelaserd. Met name een gravure in de achterzijde (de reflecterende kant) zorgt voor een bijzonder effect. Houd er rekening mee dat je je afbeelding/tekst in spiegelbeeld zet, voor je het op de achterzijde graveert

Leer

Leer is goed te laseren maar stinkt erg. Vaak geeft het ook veel neerslag op het werkstuk. Let wel dat het geen chromium bevat, dat is zeer giftig!

Rubber

Er is speciaal rubber te koop om stempels te maken. De software van de laser heeft hier aparte instellingen voor om een stempel beter te laten werken. Let op dat je je werkstuk in spiegelbeeld lasert. Nadeel is wel dat de laser erg vies wordt.